ARACI HİZMET SAĞLAYICILARA İLİŞKİN YENİ DÜZENLEMELER
1 Nisan 2022 tarihli ve 31796 sayılı Resmi Gazete ile Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve Kat Mülkiyeti Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (“Kanun”) yayımlanarak, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da (“TKHK”) bazı değişiklikler yapılmıştır.
6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da “aracı hizmet sağlayıcılar” “başkalarına ait iktisadi ve ticari faaliyetlerin yapılmasına elektronik ticaret ortamını sağlayan gerçek ve tüzel kişiler” olarak tanımlanmıştır. Kanun ile aracı hizmet sağlayıcılara yönelik yeni düzenlemeler getirilmiş, tüketicilere karşı sorumlulukları artırılmış ve ilgili ek sorumlulukların sınırı netleştirilmiştir.
Mesafeli satış sözleşmelerinde, aracı hizmet sağlayıcıları aracılık ettikleri mesafeli sözleşmelere ilişkin olarak;
- tüketicilerin talep ve bildirimlerini iletebilmeleri ve takip edebilmeleri için kesintisiz olarak açık bir sistem kurmaktan,
- tüketiciye ön bilgilendirmenin yapılmasından, teyidinden ve ispatından satıcı veya sağlayıcı ile birlikte müteselsilen,
- veri girişinin satıcı veya sağlayıcı tarafından yapıldığı durumlar hariç olmak üzere, ön bilgilendirmede bulunması zorunlu hususlardaki eksikliklerden,
- tüketicilerin satıcı veya sağlayıcılar ile yaptıkları işlemlere ilişkin kayıtların tutulmasından ve talep edilmesi halinde bu bilgilerin ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile tüketicilere sunulmasından,
- aracılık hizmetine ilişkin sözleşmeyi ihlal etmek suretiyle satıcı ve sağlayıcıların mesafeli sözleşmelere ilişkin yükümlülüklerine aykırı davranmasına sebep oldukları işlemlerden,
- satıcı veya sağlayıcı adına bedel tahsil edildiği hallerde, (i) mal veya hizmetin tüketiciye teslimi veya ifası sonrası bedelin satıcıya veya sağlayıcıya aktarıldığı durumlar ile (ii) tüketiciye ayıplı mal ve hizmetlerle ilgili olarak tanınan seçimlik hakların kullanıldığı haller hariç olmak üzere, teslim veya ifa ile cayma hakkına ilişkin yükümlülüklerden satıcı veya sağlayıcı ile birlikte müteselsilen,
- satıcı veya sağlayıcı onayı olmaksızın düzenledikleri kampanyalı, promosyonlu veya indirimli satışlarda, sözleşmenin hiç ya da gereği gibi ifa edilmemesinden, ve
- ön bilgilendirmede yer alan hususlar ile reklamlarında yer alan bilgilerin uyumlu olması ve ispatından sorumlu olacaktır.
Kanun ile malların tüketiciye teslimi için öngörülen 30 günlük süre şartı, tüketicinin istek ve ihtiyaçları doğrultusunda hazırlanan malların teslimi bakımından kaldırılmıştır.
Yükümlülüklere Aykırı Hareket Edilmesi Halinde Yaptırımlar
Bu yükümlülüklere aykırı hareket edilmesi halinde, aykırılığı tespit edilen her bir işlem veya sözleşme için, 200 TL idari para cezası getirilmiştir.
Aracı hizmet sağlayıcıların, tüketicilerin talep ve bildirimlerini iletebilmeleri ve takip edebilmeleri için kuracakları açık sistemin ise, sistem aracılığıyla kurulan mesafeli sözleşmelerden doğan hak ve yükümlülüklerin kullanım süresi boyunca yerine getiriliyor olması gerekmektedir. Kanun ile yapılan değişiklikte, ilgili yükümlülüğe aykırı hareket edenler hakkında 1.000.000 TL idari para cezası uygulanması öngörülmüştür.
Sonuç
Günümüz dünyasında gelişen ve genişleyen elektronik ticaret pazarının en temel, fakat nispeten savunmasız aktörünün tüketici olduğu düşünüldüğünde, onu mümkün mertebe koruyacak doğrultuda hükümlerin kaleme alınmasını yerinde görüyoruz. Bu itibarla, TKHK’nda aracı hizmet sağlayıcılara yönelik yapılan ve yakın zamanda yürürlüğe girecek maddelerin, tüketici karşısındaki hukuki sorumluluğunu artırdığını, yer yer satıcı veya sağlayıcı ile hukuki sorumluluğu paylaştığını görüyoruz. Tüketicinin başvurabileceği taraf sayısının artırılmasının ve gerek satıcı veya sağlayıcı gerekse aracı hizmet sağlayıcıya başvurabilme imkânı tanınmasının, tüketicinin hukuki ilişkideki konumunun daha da güçlendireceği ve pazardaki dinamikleri dengeleyeceği kanaatindeyiz.
Anılan düzenlemeler, 1 Ekim 2022 tarihi itibariyle yürürlüğe girecektir.