MESAFELİ SÖZLEŞMELER YÖNETMELİĞİ İLE ARACI HİZMET SAĞLAYICILARINA GETİRİLEN YÜKÜMLÜLÜKLER
23 Ağustos 2022
tarihli ve 31932 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Mesafeli Sözleşmeler
Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Değişiklik Yönetmeliği”) ile 27 Kasım 2014 tarihli ve 29188 sayılı Mesafeli
Sözleşmeler Yönetmeliği’nde (“Yönetmelik”) değişiklik
yapılmıştır. Getirilen düzenlemeler ile ön bilgilendirme, mal teslimi ve cayma
hakkı gibi hususlarda yapılan değişikliklerin yanı sıra, özellikle aracı hizmet
sağlayıcıların yükümlülüklerine dair yeni düzenlemeler de getirilmiştir.
Değişiklik
Yönetmeliği ile yapılan başlıca değişiklikler aşağıdaki gibidir:
1.
Tanımlar
- Değişiklik
Yönetmeliği’nde aracı hizmet sağlayıcı, “oluşturduğu
sistem ile uzaktan iletişim araçlarını kullanmak veya kullandırmak suretiyle
satıcı veya sağlayıcı adına mesafeli sözleşme kurulmasına aracılık eden gerçek
veya tüzel kişi” şeklinde tanımlanmaktadır.
- “Platform” tanımı getirilerek, platformun
(kamu hizmetlerinin tek noktadan sunulduğu ortak kamu elektronik platformu
hariç olmak üzere) aracı hizmet sağlayıcının mesafeli sözleşme kurulmasına
aracılık etmek üzere oluşturduğu sistemi ifade edeceği belirtilmiştir.
2.
Ön
Bilgilendirme Yükümlülüğüne Yönelik Değişiklikler
- Aracı
hizmet sağlayıcının da adı veya unvanı, MERSİS numarası veya vergi kimlik
numarası, adres ve iletişim bilgileri konularında tüketiciyi tam olarak bilgilendirmesi
ve tüketicinin şikayetlerini iletebileceği iletişim bilgilerini tüketici ile
paylaşması gerektiği düzenlenmiştir.
- Ödeme,
ticari reklam ve tanıtımlarında taahhüt edilen süre ile uyumlu teslim veya ifa
süresi, teslimat ve ifaya ilişkin diğer bilgiler ile varsa bunlara ilişkin
taahhütler ve şikayetlere ilişkin çözüm yöntemleri hususunda tüketiciyi
bilgilendirmesi gerektiği hususu düzenlenmiştir.
- Cayma hakkı için (i) satıcının iade için öngördüğü taşıyıcıya ve (ii) malın bu taşıyıcıyla iadesi halinde iade masrafına (teslim masrafını geçmemek şartıyla), (iii) bunun hangi tarafça karşılanacağına ve (iv) öngörülenin dışında bir taşıyıcıyla iadesi halinde ise iade masrafını tüketicinin karşılayacağına ilişkin bilgiler belirtilmelidir(Yürürlük tarihi: 1 Ocak 2024).
- Aracı
hizmet sağlayıcının, ön bilgilendirmenin yapılmasından ve teyidinden satıcı
veya sağlayıcı ile müteselsilen sorumlu olduğu gibi, ön bilgilendirme
yapıldığına ilişkin ispat yükünün satıcı veya sağlayıcı ile aracı hizmet
sağlayıcı üzerinde olduğu ifade edilmiştir.
3.
Aracı
Hizmet Sağlayıcısına Getirilen Yükümlülükler (Yürürlük tarihi: 1 Ocak 2024)
- Aracı
hizmet sağlayıcı, tüketicilerin; (i) cayma hakkının
kullanılmasına, (ii) sözleşmenin feshine, (iii) bedel
iadesi talebine, (iv) yaptıkları işlemlere ilişkin kayıtların
talebine, (v) teslimat veya ifaya ilişkin talep ve şikayetlerine dair
bildirimde bulunabileceği ve işleyişi takip edebileceği bir sistemi kurmak ve
bu sistemi kesintisiz olarak açık tutmak zorundadır. İşbu talep ve bildirimleri
alan aracı hizmet sağlayıcı, bunu satıcı veya sağlayıcıya derhal iletmekle yükümlüdür.
- Aracı
hizmet sağlayıcı, tüketicinin satıcı veya sağlayıcı ile yaptığı işlemlere
ilişkin kayıtları üç yıl boyunca tutmak ve gerektiği takdirde ilgililere vermek
mecburiyetindedir.
- Tüketici,
cayma hakkını, aracı hizmet sağlayıcıya yönelterek kullanabilecektir. Bu
durumda aracı hizmet sağlayıcı, cayma beyanının tarafına ulaştığını tüketiciye
derhal teyit etmelidir. Böylece, aracı hizmet sağlayıcının birden çok tarafa
sorumluluğu doğmaktadır.
- Aracı
hizmet sağlayıcı, satıcı veya sağlayıcı ile akdettiği aracılık sözleşmesine
dair edimlerini yerine getirmez, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 48.
maddesine ve Yönetmeliğe aykırı davranılmasına sebep olursa tüm bu işlemlerden
sorumlu olacaktır.
- Platform
üzerinden kurulan ve bedelin tahsiline aracılık edilen mesafeli sözleşmelerde
aracı hizmet sağlayıcı,
(i)
malın
tesliminden sonra tüketicinin cayma hakkını kullanması durumunda, cayma
bildiriminin ulaştığı tarih itibariyle, cayma hakkına konu malın, iade için
öngörülen taşıyıcıya teslim edildiği tarih veya iade için öngörülen dışında bir
taşıyıcı ile iadesi halinde satıcıya ulaştığı tarihten itibaren,
(ii)
malın
tesliminden önce veya hizmet ifasından önce tüketicinin cayma hakkını
kullanması halinde cayma bildiriminin kendisine ulaştığı tarihten itibaren,
(iii)
tüketicinin
Yönetmelik’in 16. maddesinde belirtilen fesih hakkını kullanması durumunda
fesih bildiriminin kendisine ulaştığı tarihten itibaren,
on dört gün
içinde varsa malın tüketiciye teslim masrafları da dahil olmak üzere tahsil
edilen tüm ödemeleri iade etmekle yükümlüdür. Tahsil edilen tüm ödemeler,
tüketicinin ödeme aracına uygun şekilde ve herhangi bir ek masraf çıkarmadan
tek seferde geri ödenmelidir. Bu konuda, satıcı, sağlayıcı ve aracı hizmet
sağlayıcı müteselsilen sorumludur.
- Malın
tüketiciye teslimi sonrası bedelin satıcıya veya sağlayıcıya aktarıldığı
durumlarda aracı hizmet sağlayıcının sorumluluğu yoktur.
- Aracı
hizmet sağlayıcıdan doğan bir sebeple; ön bilgilendirmede iade için öngörülen
taşıyıcı ve iade masraf tutarı gibi iade bilgilerine yer verilmemesi ya da
belirtilen taşıyıcının tüketicinin bulunduğu yerde şubesinin olmaması halinde,
söz konusu masraf ve yükümlülüklere aracı hizmet sağlayıcı katlanacaktır.
- Aracı
hizmet sağlayıcılar, satıcı veya sağlayıcının onayı olmaksızın kampanyalı,
promosyonlu veya indirimli satışlar düzenlerse, bunlara ilişkin olarak aracılık
ettikleri mesafeli sözleşmelerde kampanya ve benzeri taahhütlerin
karşılanmamasından doğan sözleşmenin hiç ya da gereği gibi ifa edilmemesi
hallerinden sorumludur.
- Aracı
hizmet sağlayıcılar, satışa sunulan mal veya hizmete ilişkin platform üzerinden
yapılan reklam ve tanıtımlarda taahhüt edilen bilgiler ile ön bilgilendirmede
bulunması zorunlu hususların uyumlu olmasından ve ispatından sorumlu hale
gelecektir.
4.
Sonuç
Tüm bu
düzenlemeler ile, değişen TKHK ile Yönetmelik uyumlu hale getirilmiş, elektronik
ticaretin yaygınlaşmasıyla oldukça önemli bir konuma gelen aracı hizmet
sağlayıcıların sorumlulukları genişletilmiştir. Aracı hizmet sağlayıcının
satıcı ve sağlayıcının yanında sorumluluk alması; platformlar üzerinden işlem
yapan tüketiciyi korumakta, yaşaması muhtemel sorunlar karşısında muhatapsız
kalmasını önlemektedir. Böylece tüketicinin konumu güçlendirilmekte, elektronik
pazarın dinamikleri dengelenmektedir.
Açıkça 1
Ocak 2024 itibarı ile yürürlüğe gireceğini belirtmediğimiz tüm
düzenlemeler 1 Ekim 2022 tarihi itibarı ile yürürlüğe
girecektir.